Już kilkaset lat temu zauważono wpływ naturalnego mobilizowania ludzkiego ciała na poprawę jakości życia i zdrowia. W tym artykule postaramy się wyjaśnić na czym polega fizjoterapia, co to właściwie jest, jakie metody wykorzystuje się w fizjoterapii i z czym tak naprawdę zgłosić się do fizjoterapeuty. Zapraszamy do lektury.
Fizjoterapia jest nauką metodach leczenia środkami naturalnymi : ruchem, energią świetlną, termiczną (terapia cieplna), elektryczną, kinetyczną, mechaniczną. Jest nauką medyczną i jedną z dziedzin medycyny. Głównym celem jest utrzymywanie, poprawa i przywracanie zdolności ruchowych człowieka. Jest elementem rehabilitacji, jej węższą dziedziną. Klasyfikuje się ją na dwa działy : kinezyterapię (leczenie ruchem, procedur terapii manualnej, masaż terapeutyczny) oraz fizykoterapię, na która składa się z zabiegów fizykoterapeutycznych np. laseroterapia, pole magnetyczne, elektroterapia – stymulacja elektryczna mięśni., kąpiele lecznicze, zabiegów o różnych formach energii fizycznej, np. ciepła np. z wosku parafinowego. Najczęściej fizjoterapię można rozróżnić jako te poszczególne działy: fizjoterapia ortopedyczna, fizjoterapia dzieci , fizjoterapia sportowa, fizjoterapia uroginekologiczna , fizjoterapia stomatologiczna , fizjoterapia onkologiczna, fizjoterapia neurologiczna , gimnastyka np. dla seniorów lub trening indywidualny, masaż klasyczny, relaksacyjny, masaż leczniczy, masaż biurowy.
Fizjoterapia zawód zaufania publicznego
Jeszcze kilka lat temu każdy mógł mianować siebie tytułem fizjoterapeuty, nawet po weekendowym kursie. Na szczęście ten zawód medyczny został uznany w Polsce za ważny element służby zdrowia. Zgodnie z ustawą o zawodzie fizjoterapeuty z 25 września 2015 roku fizjoterapeutą tytułować może się jedynie absolwent studiów licencjackich lub magisterskich, a od kilku lat tylko absolwent pięcioletnich studiów jednolitych. Niezbędnym do pracy z pacjentem jest uzyskanie numeru prawa wykonywania zawodu – możesz sprawdzić swojego fizjoterapeutę w krajowym rejestrze fizjoterapeutów. Tytuł magistra natomiast pozwala stosować szerszy zakres działań medycznych, a także samodzielne prowadzenie przychodni rehabilitacyjnej. Kształcenie fizjoterapeuty to nie tylko zajęcia teoretyczna. To setki, jak nie tysiące godzin praktyk w różnego typu placówkach medycznych od szpitali (np. szpitalu rehabilitacyjnym), poprzez prywatne kliniki kończąc na klubach sportowych i szkołach.
Fizjoterapeuci nie poprzestają jednak na edukacji zapewnionej przez program studiów. Wielu z nich kształci się indywidualnie na prywatnych kursach, szkoleniach czy studiach podyplomowych, np. z osteopatii. Liczne szkolenia i praktyka pozwala pomagać coraz to większej grupie osób i budować zaufanie.
Według najnowszych badań (Kantar, 2022) fizjoterapeuta plasuje się na drugim miejscu, zaraz po ratowniku medycznym pod względem zaufania w Polsce. Zawód fizjoterapeuty jest rozpoznawany już u 56% społeczeństwa. 71% badanych zadeklarowało, że osobiście lub ktoś z rodziny korzystał z wizyt u fizjoterapeuty.
Na czym polega fizjoterapia?
Zgłaszając się do fizjoterapeuty otrzymasz kompleksową opiekę związaną z konkretną dolegliwością. Najpierw zostanie przeprowadzony obszerny wywiad. Fizjoterapeuta oprócz pytań o konkretną dolegliwość zapyta o choroby współistniejące, przebyte urazy, wypadki czy operacje. Będzie doszukiwał się przyczyn Twojego problemu. Dopiero po zebranych informacjach przejdzie do testów diagnostycznych. Mogą być to testy oceny mięśni, powięzi czy tkanki nerwowej. Do precyzyjnego zweryfikowania problemu może wykorzystać USG. Cały ten proces sprowadzać się będzie do określenia odpowiednich metod terapeutycznych.
Fizjoterapeuta podczas fizjoterapii ortopedycznej pracuje przede wszystkim manualnie, tzn. z wykorzystaniem swoich rąk. Szczegółowa diagnostyka pozwala określić przyczynę dolegliwości i sprecyzować jak najbardziej efektywną terapię. Fizjoterapeuta podczas wizyty jasno określi cele, przedstawi plan terapii, zaproponuje ewentualne indywidualny trening medyczny. Terapia może być stosowana na zlecenie lekarza ortopedy lub innych specjalistów.
Fizjoterapia jest kluczowym elementem na drodze do zdrowia i poprawy komfortu życia.
Z czym udać się do fizjoterapeuty?
Pacjenci zwracają się najczęściej do fizjoterapeuty ortopedycznego po przebytych urazach czy operacjach celem powrotu do formy po unieruchomieniu. Często zgłaszają się po złamaniach czy uszkodzeniach stawów czy urazami sportowymi np. skręcenie kostki tu zastosowanie znajdzie fizjoterapia sportowa. Fizjoterapia jest niezwykle ważna w procesie leczenia dyskopatii i innych chorób kręgosłupa (ból kręgosłupa), takich jak rwa kulszowa czy ból pleców tzw. korzonki, które również składają się na fizjoterapię ortopedyczną. W naszym gabinecie skutecznie walczymy z konsekwencjami pracy siedzącej czyli : bóle głowy, napięty kark, bóle bioder czy kurcze łydek, więcej informacji na ten temat znajdziesz w naszym poradniku ćwiczeń podczas home office. Jedną z częstszych schorzeń z jaką mierzymy się jest cieśń nadgarstka, zamrożony bark oraz ostroga piętowa. Fizjoterapia to nie tylko dolegliwości ortopedyczne. Jest kluczem w procesie rehabilitacji np. po udarze mózgu, urazu rdzenia kręgowego czy w chorobie jaką jest stwardnienie rozsiane czy chorobie Parkinsona jako element fizjoterapii neurologincznej czy zatrzymaniu sercowo – naczyniowego. Fizjoterapia jako jedna z gałęzi nauk medycznych jest dziedziną rozwijającą się niezwykle szybko. Ostatnie lata pokazują wzrost zainteresowania fizjoterapią uroginekologiczną. U fizjoterapeuty już od kilku lat możesz znaleźć pomoc jeśli dokuczają problemy z mięśniami dna miednicy,np. nietrzymanie moczu . Fizjoterapeuci przygotowują poprzez odpowiednie ćwiczenia kobiety do porodu poprzez zwiększenie świadomości dotyczącej aktywności fizycznej kobiet w ciąży. Od jakiegoś czasu fizjoterapia, a konkretne stomatologiczna jest też niezwykle ważnym elementem w leczeniu ortodontycznym, z zakresu chirurgii szczękowej, szumów usznych czy innych dolegliwości ze strony stawów skroniowo żuchwowych. Fizjoterapia również mocno rozwinęła się w aspekcie naturalnego wspierania rozwoju niemowląt i małych dzieci podczas fizjoterapii dziecięcej. Na fizjoterapię można zgłosić się w każdym w wieku. Z fizjoterapii mogą skorzystać również osoby dojrzałe, kobiety w okresie menopauzalnym, jak i seniorzy np. gimnastyka dla seniorów zatrzymująca proces starzenia się. Osoby ze stwierdzoną osteoporozą często obawiają się, że zabiegi fizjoterapeutyczne np. złamią kość czy uszkodzili staw. Gimnastyka lecznicze,techniki tkanek miękkich, czy inne zabiegu różnego rodzaju dobrze stosowane częściej ukierunkowują tkankę na poprawę zakresu ruchu niż powodują uszkodzenie.
Czym właściwie zajmuje się fizjoterapeuta?
Do zadań fizjoterapeuty należy przede wszystkim usprawnianie narządu ruchu czyli ciała. Pracuje z miejscami bolesnymi, z ograniczonym zakresem ruchu w stawach, zmniejsza ból, likwiduje obrzęki powstałe na skutek operacji, choroby onkologicznej czy urazów. Fizjoterapeuta ortopedyczny do swojej pracy wykorzystuje przede wszystkim swoje ręce – używa technik manualnych, masażu np. klasycznego, relaksacyjnego czy leczniczego, ćwiczeń podczas treningu indywidualnego. Ta dziedzina rehabilitacji pomaga przede wszystkim zwalczyć ból, zlikwidować ograniczenia ruchu, zapobiega powstawaniu kontuzji, poprawia ogólną kondycję i komfort życia. Fizjoterapeuta dziecięcy oprócz naturalnego wspierania rozwoju dziecka, stosuje korekcję wad postawy, naukę chodu czy ćwiczenia zakresu ruchu.
Jakie metody są wykorzystywane podczas fizjoterapii?
Główną metodą fizjoterapii jest terapia manualna, która składa się na fizjoterapię ortopedyczną, a na nią szereg technik wykorzystywanych podczas pracy:
- masaż tkanek głębokich
- masaż mięśniowo – powięziowy
- terapia punktów spustowych
- mobilizacje stawów
- manipulacje stawów (nastawianie)
- rozciąganie mięśni
- specjalistyczne ćwiczenia podczas indywidualnego treningu
Oprócz tego wykorzystywane są inne techniki:
- energizacji mięśniowej
- kinesio taping, szczególnie podczas fizjoterapii sportowej
- ćwiczenia oddechowe, np. podczas fizjoterapii uroginekologicznej
- igłoterapia
- pinoterapia
- terapia blizny
- drenaż limfatyczny, podczas fizjoterapii onkologicznej
- trening funkcjonalny i medyczny podczas indywidualnie dobranego treningu
- terapii mięśni dna miednicy
- trójpłaszczyznowa terapia stóp, podczas fizjoterapii dzieci
- osteopatyczne
- wisceralne
Nasi fizjoterapeuci w ramach terapii korzystają z różnych metod leczenia i diagnostyki funkcjonalnej , m.in. Holistycznej Terapii Manualnej dr Rakowskiego, terapii mięśniowo – powięziowej Stecco, Kaltenborn, Cyriax, NDT Bobath, integracji sensorycznej, PNF, DNS, neurodiagnostyki, osteopatycznych ze szkoły OSD, terapii wisceralnej, core stability, terapii mięśni dna miednicy rekomendowanej przez PTUG, a także terapii tkanek miękkich, przeciwobrzękowych (drenaż limfatyczny), masażu leczniczego. Blisko 10 letnie doświadczenie pozwoliło nam wypracować odpowiednie protokoły leczenia konkretnych dolegliwości i schorzeń, tak aby terapie były jak najbardziej efektywny i skuteczne w drodze do celu.
Fizjoterapia a rehabilitacja
Zwroty te często są używany zamiennie, jednak rehabilitacja jest działem znacznie obszerniejszym. Celem jednego i drugiego procesu jest z grubsza to samo – poprawa jakości i komfortu życia, utrzymaniem ciała w odpowiedniej kondycji.. Rehabilitacja odnosi się nie tylko do usprawniania narządu ruchu – rehabilitacja ruchowa, ale również do sprawności psychicznej czy społecznej. Rehabilitacji poddane są osoby, które z jakiegoś powodu zostały wykluczone z prawidłowego funkcjonowania, za sprawą np. choroby czy wypadku.
Kiedy skorzystać z fizjoterapii? 5 oznak
Fizjoterapia to metoda usprawniania przeznaczona nie tylko dla sportowców, osób po urazach czy przebytych wypadkach. Tak na prawdę, może skorzystać z niej każdy, komu dokucza ból czy ograniczenia ruchu.
Zapoznaj się z 5 czynnikami, które mogą wskazywać, że potrzebna będzie fizjoterapia:
Powtarzający się lub ciągły ból podczas pracy przy biurku.
Dużo siedzisz i łapiesz się na tym, że coraz częściej bolą Cię plecy,kark czy głowa. (sprawdź jak poprawić ergonomię podczas swojej pracy home office. Pozostając przez dłuższy czas w jednej pozycji jesteś narażony na nadwyrężenie mięśni lub stawów przykręgosłupowych i możesz być obciążony w przyszłości urazami kręgosłupa szyjnego. Długotrwałe patrzenie w monitor może dodatkowo osłabiać Twoje mięśnie karku i powodować zbyt dużo napięć w głowie. Zgłoś się wtedy na fizjoterapię ortopedyczną czy terapię bólu głowy podczas fizjoterapii stomatologicznej.
Coraz ciężej Ci się ruszać
Zauważyłeś, że nie jesteś tak sprawny jak kiedyś. Problematyczne staje się wstawanie z łóżka lub zmiana pozycji. Warto skonsultować ten kłopot z fizjoterapeutą ortopedycznym czy trenerem medycznym lub skorzystać z masażu.
Ból po urazie przeciąga się
Doznałeś urazu kilka tygodni temu, np. skręciłeś kostkę. Liczyłeś, że samo przejdzie, w końcu już kilka razy przechodziłeś przez to. Tym razem ból ustąpił, ale często pojawia się kłucie w stawie lub uczucie sztywności. Koniecznie udaj się na wizytę do fizjoterapeuty ortopedycznego. Niezbędna będzie tu terapia manualna i trening medyczny, jako dziedzina fizjoterapii ortopedycznej. Pomocny może okazać się kinesiotaping.
Mokry kłopot
Zdarza Ci się zdejmować mokrą bieliznę po całym dniu. Niekontrolowany wyciek moczu zauważasz również podczas aktywności fizycznej, kaszlnięciu czy kichnięciu. Nietrzymanie moczu dotyczy zarówno kobiet jak i mężczyzn, nie czekaj, można z tym pracować. Fizjoterapeutka uroginekologiczna oceni mięśnie dna miednicy, wykorzystując do tego USG będzie mogła jasno określić źródło problemu.
Nie wiadomo co to
Bolą Cię różne stawy, mięśnie. Raz boli bark, często głowa, czasem boli kręgosłup. Jesteś pod wpływem stresu i ciężko Ci się zrelaksować, czujesz się przebodźcowane. Warto udać się na wizytę do osteopaty. Osteopata spojrzy całościowo na problem i układ nerwowy i narząd ruchu.
Nasza placówka realizuje fizjoterapię wyłącznie prywatnie. Nie potrzebujesz skierowania ani zlecenia od specjalisty. Jeśli będzie potrzebna dodatkowa diagnostyka np. badania obrazowe na pewno fizjoterapeuta poinformuje Cię o tym. Część naszego zespołu terapeutycznego świadczy usługi z dojazdem do domu pacjenta, taką fizjoterapię można stosować przy łóżku chorego, jeśli nie jest w stanie dojechać do gabinetu w zakładach opieki zdrowotnej czy stanowi to trudność dla osoby niepełnosprawnej.
Bibliografia
https://kif.info.pl/ustawa-o-zawodzie-fizjoterapeuty/
http://joannatokarska.pl/jak-madrze-leczyc/
Ontario PhysioTherapy Association (2015) Physiotherapy in primary health care. 1 – 14
KANTAR (2022 – CAVI, 2019-2021 CATI)
